Το μάθημα “Θεωρίες και Αρχές Εκπαιδευτικής Διοίκησης και Ηγεσίας” είναι ένα από τα τρία υποχρεωτικά μαθήματα του προγράμματος και έχει ως στόχο την εισαγωγή των φοιτητών σε θεμελιώδεις θεωρίες διοίκησης και ηγεσίας οι οποίες έχουν επηρεάσει τον χώρο της εκπαίδευσης και τη διοίκηση σχολικών μονάδων.
Η σημασία της εκπαιδευτικής διοίκησης και της εκπαιδευτικής ηγεσίας θεωρείται πλέον δεδομένη όσον αφορά την πετυχημένη λειτουργία των σχολικών μονάδων αλλά και γενικότερα των εκπαιδευτικών συστημάτων ανά το παγκόσμιο. Πρόσφατα διεθνή ερευνητικά αποτελέσματα τοποθετούν τον παράγοντα “διοίκηση σχολικής μονάδας” ως ένα από τους σημαντικότερους σχολικούς παράγοντες όσον αφορά τα αποτελέσματα σε επίπεδο μαθητή. Σε μια εποχή μάλιστα η οποία χαρακτηρίζεται από συνεχείς αλλαγές και ανατροπές σε κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό επίπεδο η ανάγκη για συνετή και αποτελεσματική διοίκηση των σχολικών μονάδων καθίσταται κάτι περισσότερο από επιτακτική. Επίσης, οι απαιτήσεις για συνεχή βελτίωση της παρεχόμενης εκπαίδευσης και κατ’επέκταση για βελτίωση των μαθησιακών επιδόσεων αυξάνουν περισσότερο τις πιέσεις στους σχολικούς ηγέτες για ποιοτικότερη διοίκηση και άσκηση ηγεσίας.
Μία ακόμη πρόσφατη εξέλιξη αποτελεί η αναγνώριση των διακριτών διαφορών ανάμεσα σε εκπαιδευτική διοίκηση και εκπαιδευτική ηγεσία. Έχει γίνει πλέον κατανοητό πως τα διοικητικά στελέχη στον χώρο της εκπαίδευσης θα πρέπει να είναι όχι μόνοι αποτελεσματικοί στα διοικητικά τους καθήκοντα αλλά θα πρέπει να παρουσιάζονται ως ηγέτες τόσο για το προσωπικό του σχολείου όσο και για τους μαθητές. Η αποτελεσματική διοίκηση είναι μία σημαντική παράμετρος της σχολικής επιτυχίας αλλά η άσκηση αποτελεσματικής ηγεσίας φαίνεται να είναι εξίσου (αν όχι περισσότερο) σημαντική για τη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα.
Ο σημερινός διευθυντής σχολικής μονάδας έχει δύσκολο έργο να επιτελέσει και για να είναι επιτυχημένος θα πρέπει να γνωρίζει και να κατανοεί όχι μόνο τις βασικές θεωρίες και αρχές της εκπαιδευτικής διοίκησης αλλά και να συμπεριφέρεται ως ηγέτης. Ως αποτελεσματικό διοικητικό στέλεχος θα πρέπει να επιλύει προβλήματα, να ασκεί έλεγχο, να δημιουργά και να στηρίζει τις κατάλληλες δομές για τη σχολική επιτυχία. Ως αποτελεσματικός ηγέτης θα πρέπει να είναι σε θέση να διαμορφώνει βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους και οράματα, να ενισχύει και να ενδυναμώνει το προσωπικό για επίτευξη των υψηλών στόχων που τίθενται και να λειτουργεί ως πρότυπο για όλους. Το μάθημα “Θεωρίες και Αρχές Εκπαιδευτικής Διοίκησης και Ηγεσίας” θα παρουσιάσει τις βασικές θεωρίες από τον χώρο της διοίκησης και της ηγεσίας, παρέχοντας το κατάλληλο υπόβαθρο για την επιτυχή παρακολούθηση των υπόλοιπων μαθημάτων του μεταπτυχιακού προγράμματος “Διοίκηση Σχολικών Μονάδων”.
ΣΚΟΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Το μάθημα έχει ως απώτερο στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των φοιτητών σε θέματα θεωριών διοίκησης και ηγεσίας στην εκπαίδευση. Θα καλύψει τις σημαντικότερες θεωρίες διοίκησης και ηγεσίας όπως έχουν αναπτυχθεί στο χώρο της οργάνωσης και διοίκησης της εκπαίδευσης και παράλληλα θα αναδείξει την σημασία τους για τη σύγχρονη εκπαιδευτική πραγματικότητα. Το συγκεκριμένο μάθημα έχει σκοπό να βοηθήσει τους φοιτητές να αποκτήσουν ένα λειτουργικό ρεπερτόριο δεξιοτήτων και γνώσεων βασισμένες στις θεωρίες αυτές ώστε να είναι σε θέση να επιτελέσουν αποτελεσματικό τον ρόλο του σχολικού ηγέτη μέσα στο σημερινό πολύπλοκο κοινωνικό και εκπαιδευτικό συγκείμενο.
