DLSPE503 - Μεθοδολογία της Έρευνας

Σε κάθε μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών οι φοιτητές/φοιτήτριες αναμένεται να καταστούν ικανοί να μελετούν με κριτικό πνεύμα επιστημονικές έρευνες στο γνωστικό αντικείμενο της Ειδικής Εκπαίδευσης. Εξ ορισμού ένας επιστήμονας με μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών πρέπει να είναι σε θέση να σχεδιάζει ένα ερευνητικό σχέδιο και να το υλοποιεί ακολουθώντας τις σύγχρονες μεθόδους συλλογής και ανάλυσης δεδομένων. Είναι σημαντικό να αντιληφθούν οι μεταπτυχιακοί φοιτητές ότι οι μέθοδοι που μαθαίνουν σήμερα βρίσκονται σε μία δυναμική διαδικασία εξέλιξης και προσαρμογής στις δυνατότητες που κυρίως προσφέρει η τεχνολογία. Για παράδειγμα σήμερα έχουν αναπτυχθεί διάφοροι τρόποι συλλογής δεδομένων που δεν υπήρχαν στο παρελθόν και σίγουρα στο μέλλον θα υπάρχουν κάποιοι άλλοι που δεν μπορούμε να προβλέψουμε σήμερα. Ως εκ τούτου θα πρέπει να αναπτύξει μηχανισμούς αυτό-μόρφωσης στο συγκεκριμένο θέμα και υιοθέτησης μέσω κριτικής αντίληψης προσεγγίσεων που θα παρουσιάζονται στην επιστημονική κοινότητα. Ιδιαίτερα σημαντική είναι επίσης η ανάπτυξη δεξιοτήτων κριτικής αξιολόγησης ψυχομετρικών εργαλείων που προσφέρονται για τη μέτρηση ικανοτήτων των ατόμων.

Κάθε μεταπτυχιακός φοιτητής είτε επιλέξει να αναπτύξει διατριβή επιπέδου μάστερ είτε όχι πρέπει να καταστεί ικανός να παρακολουθεί επιστημονικά συνέδρια στο αντικείμενο σπουδών του, αλλά κυρίως να οργανώνει την επιστημονική δουλειά του με τρόπο που να μπορεί να παρουσιαστεί σε επιστημονικά συνέδρια.

ΣΚΟΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Το μάθημα έχει ως κύριο σκοπό την κατανόηση από μέρους των μεταπτυχιακών φοιτητών του προγράμματος βασικών μεθόδων σχεδιασμού, διεξαγωγής και κριτικής ανάλυσης της έρευνας και ειδικότερα της εκπαιδευτικής έρευνας σε θέματα Ειδικής και Ενιαίας Εκπαίδευσης. Αναμένεται ότι οι φοιτητές θα μπορούν, μετά το τέλος του μαθήματος, να μελετούν κριτικά έρευνες ως προς τη μεθοδολογία που έχει ακολουθηθεί, θα θέτουν ερευνητικά ερωτήματα, θα δομούν τα στοιχεία της βιβλιογραφικής ανασκόπησης, θα σχεδιάζουν έρευνα επιλέγοντας την κατάλληλη μεθοδολογία, θα συλλέγουν δεδομένα επιλέγοντας το κατάλληλο εργαλείο, θα αναλύουν τα δεδομένα που θα έχουν συλλέξει και θα καταγράφουν με επιστημονικά ενδεδειγμένο τρόπο τα συμπεράσματά τους και γενικότερα μία επιστημονική έρευνα. Θα πρέπει μετά το τέλος του μαθήματος να είναι σε θέση να σχεδιάζουν και να αναπτύσσουν είτε ποιοτική είτε ποσοτική έρευνα. Ειδικότερα όσον αφορά στην ποσοτική έρευνα θα πρέπει να είναι σε θέση να αναλύουν τα δεδομένα τους χρησιμοποιώντας ένα στατιστικό πακέτο ανάλυσης δεδομένων (π.χ. SPSS) και να ερμηνεύουν τα αποτελέσματα της ανάλυσης εφόσον θα είναι γνώστες δεικτών στατιστικής ανάλυσης.

DLSPE509 - Η Τέχνη ως θεραπευτικό μέσο στην ειδική εκπαίδευση

Η χρήση της τέχνης ως μέσο επικοινωνίας και συναισθηματικής έκφρασης αρχίσει από την εποχή των σπηλαίων πριν ακόμη ο άνθρωπος αναπτύξει την λεκτική επικοινωνία. Στη σημερινή κοινωνία, ο σύγχρονος άνθρωπος αντιμετωπίζει δυσκολίες στον τρόπο έκφρασης των συναισθημάτων του και στην επικοινωνία με άλλα άτομα. Αυτό το φαινόμενο εμφανίζεται εντονότερα σε περιπτώσεις ατόμων με ειδικές ανάγκες και στο άμεσο οικογενειακό, ιδιαίτερα στο σχολικό και κοινωνικό περιβάλλον τους.

Η εφαρμογή της εικαστικής έκφρασης μπορεί να γίνει ένα μέσο θεραπευτικής διαδικασίας και έκφρασης των συναισθημάτων των παιδιών αυτών. Παράλληλα μπορεί να γίνει το εργαλείο που θα συμβάλει στην ένταξη των παιδιών με ειδικές ανάγκες αλλά και στην αποδοχή τους στην εκπαιδευτική κοινωνία.

Η καλλιτεχνική διαδικασία μπορεί να συμβάλει άμεσα στην συναισθηματική, ψυχοκινητική και κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού. Μπορεί συγχρόνως να είναι μέσο για επικοινωνία, κατανόηση και αρωγός για βελτίωση της αυτοεκτίμησης αλλά και της αποδοχής των παιδιών με ειδικές ανάγκες.

Το αντικείμενο μελέτης μας σε αυτό το μάθημα θα είναι οι εφαρμογές της εικαστικής έκφρασης στην ειδική εκπαίδευση ως μέσο επικοινωνίας και συναισθηματικής έκφρασης. Θα γνωρίσουμε επίσης, εφαρμογές της θεραπείας μέσω της τέχνης στην εκπαίδευση. Τέλος, οι φοιτητές/τριες θα γνωρίσουν ένα μεγάλο αριθμό θεωρητικών, αλλά και πρακτικών προσεγγίσεων που σκοπό τους έχουν την γνώση για την δημιουργία σεναρίων εφαρμογής της χρήσης της εικαστικής διαδικασίας στην ειδική εκπαίδευση αλλά και την προσωπική συναισθηματική έκφραση μέσω της καλλιτεχνικής διαδικασίας.

ΣΚΟΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Το συγκεκριμένο μάθημα έχει σκοπό να αναπτύξει τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες των φοιτητών έτσι ώστε να είναι σε θέση να ενσωματώνουν διάφορες θεωρητικές και πρακτικές εφαρμογές για την χρήση της εικαστικής διαδικασίας ως μέσο επικοινωνίας, και συναισθηματικής έκφρασης των παιδιών με ειδικές ανάγκες. Επίσης οι φοιτητές θα αποκτήσουν επιστημονικό και παιδαγωγικό υπόβαθρο για την θεραπεία μέσω της τέχνης στην εκπαίδευση.

Θα έχουν την ευκαιρία να σχεδιάσουν σενάρια για εφαρμογές στην χρήση της τέχνης ως μέσο επικοινωνία και συναισθηματικής έκφρασης στην ειδική εκπαίδευση καθώς και να δημιουργήσουν σενάρια εφαρμογών της εικαστικής έκφρασης για την ένταξη των παιδιών με ειδικές ανάγκες στο σχολικό, στο οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον.

DLSPE506 - Παιδιά με Ειδικές Ανάγκες: Κλινική Εικόνα

O όρος παιδιά με ειδικές ανάγκες είναι ένας γενικευμένος όρος που περιγράφει μια μεγάλη ομάδα πολύμορφων δυσκολιών, οι οποίες εκδηλώνονται σε ένα ευρύ φάσμα γνωστικών και συναισθηματικών διεργασιών, λειτουργεί σαν όρος ομπρέλα για να καλύψει ένα σύνολο παιδιών με διαφορετικές δυσκολίες, αναπηρίες διαταραχές ή/και καθυστέρηση σε έναν ή περισσότερους τομείς ανάπτυξης και παρουσιάζουν δυσκολίες μάθησης σε σημείο ώστε να χρειάζονται ειδική εκπαιδευτική βοήθεια (είτε στα πλαίσια εξατομικευμένων μαθημάτων ειδικής εκπαίδευσης, είστε σε ειδικές μονάδες είτε στα πλαίσια της γενικής τάξης). Στα διάφορα νομοθετικά πλαίσια που διέπουν την αγωγή και την εκπαίδευση παιδιών με ειδικές ανάγκες παρουσιάζεται ο όρος και διευκρινίζεται πιο παιδί θεωρείται Παιδί με Ειδικές Ανάγκες.

Στην Κυπριακής Δημοκρατία εφαρμόζεται ο Περί Αγωγής και Εκπαίδευσης Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες Νόμος του 1999 (113(Ι)/1999), το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού αναφέρει ότι ο Νόμος του 1999 (113(Ι)/1999), οι Περί Αγωγής και Εκπαίδευσης Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες Κανονισμοί του 2001, και οι Τροποποιήσεις του νόμου εφαρμόζονται «Ώστε να παρέχεται η αναγκαία βοήθεια σε παιδιά με ειδικές ανάγκες για τη συνολική ανάπτυξή τους σε όλους τους τομείς, ιδιαίτερα στον ψυχολογικό, στον κοινωνικό, στον εκπαιδευτικό, συμπεριλαμβανομένων όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης (προδημοτικής, δημοτικής, μέσης γενικής και μέσης τεχνικής, ανώτερης και ανώτατης), καθώς και στην προεπαγγελματική και επαγγελματική κατάρτιση στα σχολεία, όπου αυτό είναι δυνατό». Παιδιά με ειδικές ανάγκες, στο Κυπριακό νομοθετικό πλαίσιο, ορίζονται τα παιδιά με εμφανείς αναπηρίες όπως: Νοητική υστέρηση (ελαφριά, μέτρια, σοβαρή), Σωματική αναπηρία που δυσκολεύει το παιδί στη μάθηση και την ανάπτυξη, Αναπηρίες που προκαλούν σοβαρή δυσκολία στη μάθηση, π.χ. εγκεφαλικό τραύμα και Πολλαπλές αναπηρίες που δυσκολεύον σοβαρά τη μάθηση και την ανάπτυξη καθώς και παιδιά διαγνωσμένα από ειδικό (δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα), ύστερα από αξιολόγηση σε: Εξελικτικές διαταραχές του φάσματος του αυτισμού που εμποδίζουν σοβαρά τη μάθηση και την ανάπτυξη, Σοβαρές ψυχικές διαταραχές, Σοβαρές γλωσσικές διαταραχές και Ειδικό μαθησιακό πρόβλημα (δυσλεξία, δυσγραφεία).

Στην Ελληνική Δημοκρατία εφαρμόζεται ο νόμος υπ αρ. 3699 «Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση ατόμων με αναπηρία ή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες» όπου «Μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες θεωρούνται όσοι για ολόκληρη ή ορισμένη περίοδο της σχολικής τους ζωής εμφανίζουν σημαντικές δυσκολίες μάθησης εξαιτίας αισθητηριακών, νοητικών, γνωστικών, αναπτυξιακών προβλημάτων, ψυχικών και νευροψυχικών διαταραχών οι οποίες, σύμφωνα με τη διεπιστημονική αξιολόγηση, επηρεάζουν τη διαδικασία της σχολικής προσαρμογής και μάθησης. Στους μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες συγκαταλέγονται ιδίως όσοι παρουσιάζουν νοητική αναπηρία, αισθητηριακές αναπηρίες όρασης/ακοής, κινητικές αναπηρίες, χρόνια μη ιάσιμα νοσήματα, διαταραχές ομιλίας−λόγου, ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής με ή χωρίς υπερκινητικότητα, διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (φάσμα αυτισμού), ψυχικές διαταραχές και πολλαπλές αναπηρίες. Στην Έλλαδα όπως και άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, στον όρο παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες συμπεριλαμβάνονται και παιδιά με γνωστικές, συναισθηματικές και κοινωνικές δυσκολίες, παραβατική συμπεριφορά λόγω κακοποίησης, γονεϊκής παραμέλησης και εγκατάλειψης ή λόγω ενδοοικογενειακής βίας. Επίσης, μαθητές που έχουν μία ή περισσότερες νοητικές ικανότητες και ταλέντα ανεπτυγμένα σε βαθμό που υπερβαίνει κατά πολύ τα προσδοκώμενα για την ηλικιακή τους ομάδα, θεωρούνται παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Στον Ευρωπαϊκό χώρο αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής παρουσιάζονται παρόμοιοι ορισμοί των παιδιών με ειδικές ανάγκες.

Το περιεχόμενο του μαθήματος αφορά στη μελέτη των χαρακτηριστικών των παιδιών με τις πιο συχνές ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, όπως παιδιά με νοητική καθυστέρηση, με διάχυτες διαταραχές στην ανάπτυξη (φάσμα αυτισμού), με προβλήματα όρασης-τυφλά, με προβλήματα ακοής-κωφά, με κινητικές δυσκολίες και με προβλήματα λόγου και ομιλίας. Οι φοιτητές εξοικειώνονται με τον ορισμός και τα βασικά χαρακτηριστικά των παιδιών με ειδικές ανάγκες, καθώς και με τα αίτια, τη συχνότητα, και τα διαγνωστικά κριτήρια κάθε διαταραχής/αναπηρίας/δυσκολίας. Στο μάθημα αυτό θα γίνει επεξεργασία και ανάλυση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των ατόμων με αισθητηριακά προβλήματα, προβλήματα κίνησης, προβλήματα λόγου και ομιλίας, γνωστικά προβλήματα, προβλήματα συμπεριφοράς, ψυχικές διαταραχές και προβλήματα συμπεριφοράς. Για κάθε διαταραχή/δυσκολία/αναπηρία θα δοθεί μια ιστορική αναδρομή της στάσης της κοινωνίας απέναντι στα άτομα με ειδικές ανάγκες και μια συγκριτική παρουσίαση όρων και ορισμών στη διεθνή βιβλιογραφία που σχετίζονται με κάθε διαταραχή/αναπηρία/δυσκολία. Αναλόγως έπεται αναφορά στα αίτια και διαγνωστικά κριτήρια κάθε διαταραχής με σχετική παρουσίαση που αφορά στο πιο σύγχρονο Διαγνωστικό Στατιστικό Εγχειρίδιο της Αμερικανικής Εταιρίας.

Το συγκεκριμένο μάθημα επικεντρώνεται στην γνωριμία των φοιτητών με τις διαφορετικές μορφές ειδικών αναγκών ούτος ώστε να μπορέσουν στη συνέχεια να αναληφθούν καλύτερα το κομμάτι της ενταξιακής παιδαγωγικής αλλά και των διαφορικών προσεγγίσεων που αφορούν στην ειδική εκπαίδευση. Το μάθημα αποτελείται από θεματικές ενότητες που καταπιάνονται με αίτια, διάγνωση και κλινική εικόνα παιδιών με: αισθητηριακά προβλήματα (όραση και ακοή), προβλήματα κινητικού συντονισμού και κινητικές αναπηρίες, νοητική υστέρηση και σύνδρομα που επηρεάζουν την γνωστική ανάπτυξη του ατόμου, διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές, διαταραχή ελλειμματικής προσοχής με/χωρίς υπερκινητικότητα, ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, ψυχικές διαταραχές, διαταραχές λόγου αι ομιλίας, πολλαπλές αναπηρίες κλπ. Το μάθημα είναι εισαγωγικό και αποσκοπεί στη μετάδοση των καταλλήλων γνώσεων αναφορικά με τα παιδιά με ειδικές ανάγκες. Η έμφαση θα δοθεί στην κατανόηση της κάθε διαταραχής/αναπηρίας/δυσκολίας στο πλαίσιο του ιατρικού, ψυχολογικού και παιδαγωγικού μοντέλου που επηρέασε και διαμόρφωσε την εκπαίδευση αυτών των ατόμων προκειμένου να ακολουθήσει επεξεργασία των σύγχρονων τάσεων και εκπαιδευτικών αρχών που διέπουν την εκπαίδευση τους σε επόμενα μαθήματα. 

ΣΚΟΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Σκοπός του μαθήματος είναι η γνωριμία των φοιτητών με τις διαφορετικές μορφές ειδικών αναγκών, τους αιτιολογικούς παράγοντες, τα διαγνωστικά κριτήρια και τα χαρακτηριστικά της κάθε διαταραχής που συμπεριλαμβάνεται στο μάθημα. Στόχος είναι η μελέτη των χαρακτηριστικών των παιδιών που εμπίπτουν στον όρο παιδιά με ειδικές ανάγκες και οι δυσκολίες της εκπαίδευσής τους σαν προετοιμασία των φοιτητών για να συνεχίσουν σε άλλα μαθήματα που αφορούν στις σύγχρονες εκπαιδευτικές προσεγγίσεις που επικρατούν στην ειδική και ενταξιακή παιδαγωγική.

DLSPE505 - Εξελικτική Ψυχολογία : Τυπική ανάπτυξη και αποκλίσεις

Η τακτική παρακολούθηση της αύξησης και της ανάπτυξης των παιδιών έχει βασική σημασία για την πρόληψη και την διάγνωση σοβαρών νοσημάτων. Ο όρος «αύξηση» αναφέρεται στην αύξηση του μεγέθους του σώματος ή στην αύξηση των επιμέρους τμημάτων του. Ο όρος «ανάπτυξη» περιλαμβάνει τη διαφοροποίηση του οργανισμού μέσω της οποίας αποκτώνται συνεχώς νέες ικανότητες που διαμορφώνονται από την αλληλεπίδραση των γονιδίων μας με τους εξωτερικούς παράγοντες. Η φυσιολογική ανάπτυξη και αύξηση εμφανίζει ευρέα όρια και είναι δυνατόν να διαφέρουν πολύ μεταξύ των παιδιών.

Ο όρος αναπτυξιακές δυσκολίες υποδηλώνει σημαντικές αποκλίσεις από το φυσιολογικό ρυθμό ανάπτυξης. Οι δυσκολίες αυτού του τύπου εκδηλώνονται ως καθυστέρηση και /ή δυσλειτουργία βιολογικής, γνωστικής και συναισθηματικής φύσης. Γι’ αυτό και θεωρείται πολύ σημαντική η πρόωρη ανίχνευση, δηλαδή η διαδικασία διερεύνησης και αποκάλυψης κάποιας μη εμφανούς «μειονεκτικότητας» όσο το δυνατόν νωρίτερα. Η πρόωρη ανίχνευση είναι υψίστης σημασίας για το μέλλον των παιδιών, επειδή μας επιτρέπει να οργανώσουμε έγκαιρα παρεμβατικά προγράμματα, να στηρίξουμε ψυχολογικά τα παιδιά και τις οικογένειές τους και να προλάβουμε ίσως περισσότερο σοβαρές επιπλοκές. Με βάση το μοντέλο αλληλεπίδρασης οι αναπτυξιακές δυσκολίες θεωρούνται ως μια δυναμική διαδικασία στην οποία υπεισέρχονται παράγοντες που αφορούν διαφοροποιήσεις σε ό,τι αφορά το φυσιολογικό, ανάμεσα σε άτομα διαφορετικoύ φύλου και πολιτιστικού υπόβαθρου. Έτσι η καθυστέρηση στην ανάπτυξη μπορεί να εξουδετερωθεί τυχαία ή να αντισταθμιστεί.

Η Εξελικτική ψυχοπαθολογία καλύπτει το φάσμα των εξελικτικών αποκλίσεων παιδιών και εφήβων, την αναζήτηση των αιτίων που τις προκαλούν, την κλινική εικόνα που παρουσιάζει η κάθε εξελικτική διαταραχή, τις επιπτώσεις των διαταραχών στην οικογενειακή ζωή και στη σχολική επίδοση των παιδιών και τους τρόπους θεραπευτικής αντιμετώπισης.

Στο πρώτο μέρος του μαθήματος γίνεται ανάλυση των πρόσφατων εξελίξεων στη θεωρία και στην έρευνα για την ανθρώπινη ανάπτυξη από τη σύλληψη μέχρι και την εφηβική ηλικία. Εξετάζονται οι αναπτυξιακές θεωρίες με έμφαση τη γνωστική και τη συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού από τη γέννηση ως την εφηβική ηλικία.

Στο δεύτερο μέρος εξετάζεται η ψυχοπαθολογία παιδιών και εφήβων (αίτια, συμπτώματα, σύγχρονοι τρόποι θεραπευτικής παρέμβασης). Επισημαίνεται ο ρόλος της οικογένειας και του σχολείου στην πρόληψη της ψυχοπαθολογίας και μαθησιακών δυσκολιών και η συμβολή τους στην έγκαιρη παρέμβαση. Η ανάλυση θα επικεντρωθεί σε τύπους άτυπης ανάπτυξης στην παιδική ηλικία και στην εφηβεία και στην κατηγοριοποίηση περιστατικών αναπτυξιακών διαταραχών με βάση τη βαρύτητα και την αιτιογένεια της αναπτυξιακής διαταραχής.

1. Ήπιες, μέτριες αναπτυξιακές διαταραχές χωρίς οργανικά αίτια και χωρίς νοητική υστέρηση.
2. Σοβαρές αναπτυξιακές διαταραχές με οργανικά αίτια και νοητική υστέρηση.

Θα αναλυθούν παραδείγματα ήπιου τύπου (π.χ. διαταραχή ελλειμματικής προσοχής - υπερκινητικότητα, δυσλεξία), και σοβαρού τύπου (διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές - αυτισμός), Συναισθηματικού τύπου διαταραχές (ψυχώσεις – κατάθλιψη παιδικής ηλικίας – αγχώδης συνδρομή ).

Τέλος θα συζητηθούν τύποι παρεμβάσεων και συμβουλευτικής παιδιών και γονέων.

ΣΚΟΠΟΙ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Ο πρώτος σκοπός του μαθήματος είναι να κατανοήσουν οι σπουδαστές τις βασικές αρχές οι οποίες διέπουν την ανάπτυξη του ατόμου στους βασικούς τομείς (γνωστικό, συναισθηματικό, κοινωνικό) κατά τη διάρκεια της βρεφικής, νηπιακής, σχολικής και εφηβικής ηλικίας και να γνωρίσουν την τυπική πορεία της ανάπτυξης σε αυτούς τους τομείς. Ειδικότεροι στόχοι είναι η εξοικείωση των σπουδαστών με τις βασικές θεωρίες της ανάπτυξης (Freud,Erikson, Piaget, Kohlberg, Bowlby κ.ά.), η κατανόηση της αλληλεπίδρασης μεταξύ γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης, καθώς και η κατανόηση των συνθηκών που επηρεάζουν αρνητικά ή θετικά την προσαρμογή του ατόμου στις εκάστοτε περιβαλλοντικές συνθήκες (risk and resilience factors).

Ο δεύτερος σκοπός είναι να γνωρίσουν οι σπουδαστές τις πιθανές αποκλίσεις από την τυπική πορεία της ανάπτυξης, με ειδικότερους στόχους την εξοικείωσή τους με βασικά θέματα της ψυχοπαθολογίας του παιδιού και του εφήβου, την ευαισθητοποίησή τους ως προς τους ειδικούς τρόπους προσέγγισης που απαιτούνται στις περιπτώσεις των παιδιών και των εφήβων με αναπτυξιακά προβλήματα και την επαφή τους με τις βασικές θεραπευτικές μεθόδους για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών. Η μελέτη σχετικών περιστατικών από τους ίδιους τους σπουδαστές και η παρουσίασή τους στην τάξη και σε γραπτή εργασία, καθώς και η ανάλυση ανάλογων περιστατικών με τη χρήση video μπορεί να συμβάλλει στην εμπέδωση τόσο των βασικών στοιχείων της τυπικής ανάπτυξης όσο και των αποκλίσεων από αυτήν.