O όρος παιδιά με ειδικές ανάγκες είναι ένας γενικευμένος όρος που περιγράφει μια μεγάλη ομάδα πολύμορφων δυσκολιών, οι οποίες εκδηλώνονται σε ένα ευρύ φάσμα γνωστικών και συναισθηματικών διεργασιών, λειτουργεί σαν όρος ομπρέλα για να καλύψει ένα σύνολο παιδιών με διαφορετικές δυσκολίες, αναπηρίες διαταραχές ή/και καθυστέρηση σε έναν ή περισσότερους τομείς ανάπτυξης και παρουσιάζουν δυσκολίες μάθησης σε σημείο ώστε να χρειάζονται ειδική εκπαιδευτική βοήθεια (είτε στα πλαίσια εξατομικευμένων μαθημάτων ειδικής εκπαίδευσης, είστε σε ειδικές μονάδες είτε στα πλαίσια της γενικής τάξης). Στα διάφορα νομοθετικά πλαίσια που διέπουν την αγωγή και την εκπαίδευση παιδιών με ειδικές ανάγκες παρουσιάζεται ο όρος και διευκρινίζεται πιο παιδί θεωρείται Παιδί με Ειδικές Ανάγκες.

Στην Κυπριακής Δημοκρατία εφαρμόζεται ο Περί Αγωγής και Εκπαίδευσης Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες Νόμος του 1999 (113(Ι)/1999), το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού αναφέρει ότι ο Νόμος του 1999 (113(Ι)/1999), οι Περί Αγωγής και Εκπαίδευσης Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες Κανονισμοί του 2001, και οι Τροποποιήσεις του νόμου εφαρμόζονται «Ώστε να παρέχεται η αναγκαία βοήθεια σε παιδιά με ειδικές ανάγκες για τη συνολική ανάπτυξή τους σε όλους τους τομείς, ιδιαίτερα στον ψυχολογικό, στον κοινωνικό, στον εκπαιδευτικό, συμπεριλαμβανομένων όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης (προδημοτικής, δημοτικής, μέσης γενικής και μέσης τεχνικής, ανώτερης και ανώτατης), καθώς και στην προεπαγγελματική και επαγγελματική κατάρτιση στα σχολεία, όπου αυτό είναι δυνατό». Παιδιά με ειδικές ανάγκες, στο Κυπριακό νομοθετικό πλαίσιο, ορίζονται τα παιδιά με εμφανείς αναπηρίες όπως: Νοητική υστέρηση (ελαφριά, μέτρια, σοβαρή), Σωματική αναπηρία που δυσκολεύει το παιδί στη μάθηση και την ανάπτυξη, Αναπηρίες που προκαλούν σοβαρή δυσκολία στη μάθηση, π.χ. εγκεφαλικό τραύμα και Πολλαπλές αναπηρίες που δυσκολεύον σοβαρά τη μάθηση και την ανάπτυξη καθώς και παιδιά διαγνωσμένα από ειδικό (δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα), ύστερα από αξιολόγηση σε: Εξελικτικές διαταραχές του φάσματος του αυτισμού που εμποδίζουν σοβαρά τη μάθηση και την ανάπτυξη, Σοβαρές ψυχικές διαταραχές, Σοβαρές γλωσσικές διαταραχές και Ειδικό μαθησιακό πρόβλημα (δυσλεξία, δυσγραφεία).

Στην Ελληνική Δημοκρατία εφαρμόζεται ο νόμος υπ αρ. 3699 «Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση ατόμων με αναπηρία ή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες» όπου «Μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες θεωρούνται όσοι για ολόκληρη ή ορισμένη περίοδο της σχολικής τους ζωής εμφανίζουν σημαντικές δυσκολίες μάθησης εξαιτίας αισθητηριακών, νοητικών, γνωστικών, αναπτυξιακών προβλημάτων, ψυχικών και νευροψυχικών διαταραχών οι οποίες, σύμφωνα με τη διεπιστημονική αξιολόγηση, επηρεάζουν τη διαδικασία της σχολικής προσαρμογής και μάθησης. Στους μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες συγκαταλέγονται ιδίως όσοι παρουσιάζουν νοητική αναπηρία, αισθητηριακές αναπηρίες όρασης/ακοής, κινητικές αναπηρίες, χρόνια μη ιάσιμα νοσήματα, διαταραχές ομιλίας−λόγου, ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής με ή χωρίς υπερκινητικότητα, διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (φάσμα αυτισμού), ψυχικές διαταραχές και πολλαπλές αναπηρίες. Στην Έλλαδα όπως και άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, στον όρο παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες συμπεριλαμβάνονται και παιδιά με γνωστικές, συναισθηματικές και κοινωνικές δυσκολίες, παραβατική συμπεριφορά λόγω κακοποίησης, γονεϊκής παραμέλησης και εγκατάλειψης ή λόγω ενδοοικογενειακής βίας. Επίσης, μαθητές που έχουν μία ή περισσότερες νοητικές ικανότητες και ταλέντα ανεπτυγμένα σε βαθμό που υπερβαίνει κατά πολύ τα προσδοκώμενα για την ηλικιακή τους ομάδα, θεωρούνται παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Στον Ευρωπαϊκό χώρο αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής παρουσιάζονται παρόμοιοι ορισμοί των παιδιών με ειδικές ανάγκες.

Το περιεχόμενο του μαθήματος αφορά στη μελέτη των χαρακτηριστικών των παιδιών με τις πιο συχνές ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, όπως παιδιά με νοητική καθυστέρηση, με διάχυτες διαταραχές στην ανάπτυξη (φάσμα αυτισμού), με προβλήματα όρασης-τυφλά, με προβλήματα ακοής-κωφά, με κινητικές δυσκολίες και με προβλήματα λόγου και ομιλίας. Οι φοιτητές εξοικειώνονται με τον ορισμός και τα βασικά χαρακτηριστικά των παιδιών με ειδικές ανάγκες, καθώς και με τα αίτια, τη συχνότητα, και τα διαγνωστικά κριτήρια κάθε διαταραχής/αναπηρίας/δυσκολίας. Στο μάθημα αυτό θα γίνει επεξεργασία και ανάλυση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των ατόμων με αισθητηριακά προβλήματα, προβλήματα κίνησης, προβλήματα λόγου και ομιλίας, γνωστικά προβλήματα, προβλήματα συμπεριφοράς, ψυχικές διαταραχές και προβλήματα συμπεριφοράς. Για κάθε διαταραχή/δυσκολία/αναπηρία θα δοθεί μια ιστορική αναδρομή της στάσης της κοινωνίας απέναντι στα άτομα με ειδικές ανάγκες και μια συγκριτική παρουσίαση όρων και ορισμών στη διεθνή βιβλιογραφία που σχετίζονται με κάθε διαταραχή/αναπηρία/δυσκολία. Αναλόγως έπεται αναφορά στα αίτια και διαγνωστικά κριτήρια κάθε διαταραχής με σχετική παρουσίαση που αφορά στο πιο σύγχρονο Διαγνωστικό Στατιστικό Εγχειρίδιο της Αμερικανικής Εταιρίας.

Το συγκεκριμένο μάθημα επικεντρώνεται στην γνωριμία των φοιτητών με τις διαφορετικές μορφές ειδικών αναγκών ούτος ώστε να μπορέσουν στη συνέχεια να αναληφθούν καλύτερα το κομμάτι της ενταξιακής παιδαγωγικής αλλά και των διαφορικών προσεγγίσεων που αφορούν στην ειδική εκπαίδευση. Το μάθημα αποτελείται από θεματικές ενότητες που καταπιάνονται με αίτια, διάγνωση και κλινική εικόνα παιδιών με: αισθητηριακά προβλήματα (όραση και ακοή), προβλήματα κινητικού συντονισμού και κινητικές αναπηρίες, νοητική υστέρηση και σύνδρομα που επηρεάζουν την γνωστική ανάπτυξη του ατόμου, διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές, διαταραχή ελλειμματικής προσοχής με/χωρίς υπερκινητικότητα, ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, ψυχικές διαταραχές, διαταραχές λόγου αι ομιλίας, πολλαπλές αναπηρίες κλπ. Το μάθημα είναι εισαγωγικό και αποσκοπεί στη μετάδοση των καταλλήλων γνώσεων αναφορικά με τα παιδιά με ειδικές ανάγκες. Η έμφαση θα δοθεί στην κατανόηση της κάθε διαταραχής/αναπηρίας/δυσκολίας στο πλαίσιο του ιατρικού, ψυχολογικού και παιδαγωγικού μοντέλου που επηρέασε και διαμόρφωσε την εκπαίδευση αυτών των ατόμων προκειμένου να ακολουθήσει επεξεργασία των σύγχρονων τάσεων και εκπαιδευτικών αρχών που διέπουν την εκπαίδευση τους σε επόμενα μαθήματα. 

ΣΚΟΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Σκοπός του μαθήματος είναι η γνωριμία των φοιτητών με τις διαφορετικές μορφές ειδικών αναγκών, τους αιτιολογικούς παράγοντες, τα διαγνωστικά κριτήρια και τα χαρακτηριστικά της κάθε διαταραχής που συμπεριλαμβάνεται στο μάθημα. Στόχος είναι η μελέτη των χαρακτηριστικών των παιδιών που εμπίπτουν στον όρο παιδιά με ειδικές ανάγκες και οι δυσκολίες της εκπαίδευσής τους σαν προετοιμασία των φοιτητών για να συνεχίσουν σε άλλα μαθήματα που αφορούν στις σύγχρονες εκπαιδευτικές προσεγγίσεις που επικρατούν στην ειδική και ενταξιακή παιδαγωγική.

  

Copyright © 2022 Frederick University.
All rights reserved | Contact Us| Privacy Policy

    E-xcellence